Historia rajdu Londyn-Brighton

Narodziny rajdu Londyn-Brighton 

Rajd Londyn-Brighton, znany jako London to Brighton Veteran Car Run, narodził się w 1896 roku jako bezpośrednia reakcja na uchwalenie przełomowej ustawy Light Locomotives on the Highway Act. Nowe przepisy zniosły obowiązek poruszania się przed pojazdem z czerwoną flagą oraz zwiększyły dopuszczalną prędkość z 4 do 14 mil na godzinę. Z tej okazji 14 listopada 1896 roku zorganizowano tzw. Emancipation Run – przejazd z Londynu do Brighton mający na celu pokazanie możliwości pojazdów mechanicznych oraz uczczenie wywalczonej wolności motoryzacyjnej. W wydarzeniu uczestniczyło zaledwie 33 pojazdów, z których do celu dotarło 17, ale symboliczny wymiar tego wydarzenia sprawił, że zapisało się ono w historii jako początek kultowej tradycji. 

Rozwój i utrwalenie tradycji 

Pierwsze lata rajdu miały charakter nieregularny, jednak od 1927 roku wydarzenie zaczęło odbywać się corocznie i stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli brytyjskiej motoryzacji. Organizatorzy ustalili, że w rajdzie mogą brać udział jedynie pojazdy wyprodukowane przed 1905 rokiem, co gwarantuje jego wyjątkowość i historyczną spójność. Trasa przebiega ze startem w londyńskim Hyde Parku, a meta znajduje się w nadmorskim Brighton. Długość trasy wynosi około 60 mil, a mimo że wydarzenie nie jest wyścigiem, uczestnicy starają się dotrzeć do mety przed wyznaczoną godziną, aby zdobyć medal ukończenia. 

Znaczenie techniczne i kulturowe 

Rajd ma ogromne znaczenie techniczne i kulturowe, ponieważ pozwala zobaczyć na własne oczy pojazdy sprzed ponad 120 lat w ruchu. Uczestnictwo w wydarzeniu wymaga specjalistycznej wiedzy i troski o każdy detal techniczny – wiele części do tych pojazdów nie jest już produkowanych i musi być odtwarzanych ręcznie, podobnie jak dobierane są współczesne akumulatory przemysłowe dostępne w Będzinie, które wspierają działanie niektórych pojazdów pokazowych i maszyn towarzyszących wydarzeniu. Dla tysięcy widzów jest to niepowtarzalna okazja, aby poczuć atmosferę początków motoryzacji i zobaczyć, jak rozwijała się technologia, która zmieniła świat. Rajd stał się również lekcją historii na żywo, przyciągając kolekcjonerów, pasjonatów i media z całego świata. 

Najsłynniejsze edycje i wydarzenia towarzyszące 

Kultowy charakter rajdu sprawił, że w kolejnych dekadach liczba uczestników systematycznie rosła – dziś bierze w nim udział kilkaset pojazdów z całego świata. Każda edycja przyciąga tłumy widzów, a wydarzeniu towarzyszą wystawy, prezentacje i spotkania miłośników zabytkowej motoryzacji. Szczególnie zapisała się edycja z 1996 roku, która świętowała setną rocznicę pierwszego przejazdu, gromadząc rekordową liczbę załóg. Rajd nie jest rywalizacją sportową, lecz celebracją – liczy się sam fakt ukończenia trasy, a nie czas przejazdu. Wydarzenie stało się również inspiracją dla wielu kolekcjonerów i pasjonatów techniki, którzy – podobnie jak w hurtowni akumulatorów Bat Profi – dbają o to, by historyczne pojazdy były w pełni sprawne i gotowe do pokonywania kolejnych mil. 

Rajd w kontekście historii motoryzacji 

Znaczenie rajdu Londyn-Brighton wykracza poza granice Wielkiej Brytanii. Jest on jednym z najstarszych i najbardziej prestiżowych wydarzeń motoryzacyjnych na świecie, które przypomina o początkach ery samochodu i o przełomowych zmianach prawnych, jakie umożliwiły jego rozwój. Wydarzenie inspiruje kolekcjonerów, muzea i entuzjastów techniki, aby zachowywali i restaurowali pojazdy z przełomu XIX i XX wieku. To nie tylko podróż z punktu A do B, ale również symboliczna podróż w czasie, która łączy przeszłość z teraźniejszością i pokazuje, jak daleko zaszła ludzkość od pierwszych eksperymentalnych konstrukcji do współczesnej motoryzacji.